TMZM Mielec TMZM Mielec
 TMZM Mielec TMZM Mielec:
skrypty php, skrypty JS, shout TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
 TMZM Mielec Działalność:
skrypty php, skrypty JS, shout TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
  Warto zobaczyć:
TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
  Po godzinach:
skrypty php, skrypty JS, shout TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
  Monitoring:
TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
 TMZM Mielec Warto zobaczyć   TMZM Mielec Zabytki  TMZM Mielec Mielecki rynek
skrypty php, skrypty JS, shout

Historia mieleckiego rynku

Wzorem miast budowanych od XII i XIII wieku w Europie zachodniej i środkowej, powstał jako centrum pierwszej zabudowy miasta, założonego przez Jana i Bernardyna Mieleckich 18 XI 1470 roku, na planie prostokąta o wymiarach 100 m x 87 m, z ulicami prowadzącymi w różnych kierunkach. W dokumencie lokacyjnym wyraźnie podkreślone największą wartość nieruchomości znajdujących się przy Rynku: (...) Po wygaśnięciu wolnizny dwudziestu lat, powinni płacić nam i naszymi spadkobiercom, każdy mieszczanin w rynku od szczytu (dachu) każdego domu, po pięć groszy monety zwykłej, a przy ulicach po trzy grosze rocznie... Od początku funkcjonowania Rynek spełniał klasyczną rolę centrum życia gospodarczego i społecznego. Na Rynku stał drewniany ratusz - siedziba władz miejskich i więzienia miejskiego (urządzonego zapewne w piwnicach). Z trzech stron obudowano ratusz kramami i jatkami. Tu również znajdował się pręgierz i pod daszkiem  kłoda do mierzenia zboża. Pozostały teren Rynku, niezabudowany i nieco utwardzony, był najczęściej miejscem handlu, szczególnie ożywionego w czasie targów tygodniowych (soboty, później czwartki) i jarmarków (dwóch targów rocznych). Sprzedawano zarówno na terenie Rynku, jak i w podcieniach domów wybudowanych przy nim. Ponadto w wielu przyrynkowych domach mieściły się karczmy i warsztaty rzemieślnicze. Rynek był również miejscem uroczystości i publicznego wymierzania kar. Kilkakrotnie jego drewniana zabudowa ulegała zniszczeniu w wyniku groźnych pożarów miasta.

Zapewne po kolejnym spaleniu się ratusza nie odbudowano go, a siedzibę władz miasta umieszczono w wydzierżawianych domach prywatnych. Potwierdzeniem tego są skrupulatnie sporządzone Metryki - Józefińska (1788 r.) i Franciszkańska (1820 r.), które nie wymieniają ratusza, a także mapa katastralna z 1850 roku z niezabudowanym Rynkiem. W 1900 r. wielki pożar centralnej części Mielca strawił zdecydowaną większość drewnianych domów, m.in. zabudowę podcieniową przy Rynku. W 1901 r. uchwałą Wydziału Powiatowego postanowiono, że w Rynku i śródmieściu mogą być budowane domy murowane, a do tego w rynku wyłącznie piętrowe. Zakazano budowy w tym rejonie tzw. bocznych budynków z drewna. Już w pierwszym dziesięcioleciu zbudowano większość budynków, a najbardziej reprezentacyjną stała się pierzeja północna. Wkrótce także zakończono budowę domów w pierzejach wschodniej i zachodniej. Ozdobą centrum miasta stała się kamienica z kopułą, zbudowana w 1904 roku dla rodziny Jana Łojczyka. Jedynie pierzeja południowa jeszcze w latach 30. była niekompletna. Funkcję głównego targowiska miasta zachował rynek do lat 30. XX w. Setki lat handlowano na nim zwierzętami i żywnością, często z wozów, przy których stały konie. (Potwierdzają to fotografie z różnych lat). Nic więc dziwnego, że po każdym dniu targowym ten centralny plac miasta był jednym wielkim śmietniskiem, albo przy deszczowej pogodzie wielkim bajorem, wydzielającym wielce nieprzyjemną woń. O zapewnienie warunków sanitarnych także nie troszczono się zbyt wiele, toteż mnożyły się różne choroby, a nawet wybuchały epidemie. Nie wszystkim to jednak przeszkadzało, zwłaszcza handlującym i właścicielom licznych przy Rynku lokali z alkoholem, w których pozostawiano przecież niemałe sumy z utargu. Na Rynku odbywały się też manifestacje chłopskie.

W lipcu 1938 r. na zlecenie burmistrza Franciszka Kazany, bez uzgodnienia z Radą Miejską, handel z Rynku został przeniesiony na obrzeża śródmieścia. Teren uporządkowano, a po jego przekątnej zbudowano chodniki oraz zasadzono drzewka i kwiaty. W czasie nieobecności burmistrza 18 VII odbyło się posiedzenie Rady Miejskiej. W imieniu radnych prof. W. Kania wyraził votum nieufności dla burmistrza i niemal wszyscy opuścili salę obrad. Kilka kolejnych zawiadomień o posiedzeniach zostało przez radnych zignorowanych, ale groźba kolejnego rozwiązania Rady poskutkowała 24 VIII udało się przeprowadzić posiedzenie. Burmistrz F. Kazana przeprosił Radę za podjęcie prac la Rynku bez wcześniejszego uzyskania zgody, ale uczynił to ze względu na pilność sprawy i bezinteresownie. Tłumaczenie przyjęto i handel na Rynek aż nie powrócił. Kilkakrotnie na nim właśnie organizowano manifestacje chłopskie z terenu powiatu. V okresie okupacji hitlerowskiej otrzymał nazwę „Victoria Platz".

Po II wojnie światowej Armia Radziecka urządziła w jego wschodniej części cmentarz swoich żołnierzy poległych o wyzwolenie Mielca w sierpniu 1944 r. W 1948 r. zwłoki żołnierzy przeniesiono na specjalny cmentarz Żołnierzy Radzieckich przy ul. Wolności. Rynek, w tym samym roku nazwany placem gen. Karola Świerczewskiego, systematycznie zadrzewiano i ukwiecano, pozostawiając drogę po przekątnej oraz dojazd do wszystkich pierzei. Od 1961 r., po umieszczeniu przystanków MKS (miejskich i podmiejskich), stawał się coraz bardziej ruchliwy. Natężenie ruchu kołowego rosło z roku na rok, bowiem przekątna placu pozostawała częścią jedynej trasy tranzytowej przez Mielec zachodu. W 1990 r. przywrócono nazwę Rynek. Równocześnie w latach 90. Rynek wypiękniał, bowiem niemal wszystkie domy stojące wokół niego otrzymały nowe elewacje, a na ulicy wzdłuż wszystkich pierzei położono w 1995 Y. nową nawierzchnię asfaltową i chodniki z kostki brukowej. W 2005 r. ruch tranzytowy przez przekątną Rynku znacznie zelżał, bowiem oddano do użytku Aleje Jana Pawła II, które przejęły większość ruchu kołowego od strony zachodniej.


  Copyright © 2006-2007 TMZM Mielec &  wichz MCMLXII