Gen. Władysław Sikorski zginął 4 lipca 1943 w katastrofie lotniczej nad Cieśniną Gibraltarską.

Katowicki oddział IPN śledztwo dotyczące śmierci gen. Sikorskiego wszczął 3 września, uznając, że są przesłanki do postawienia hipotezy, iż Sikorski zginął w wyniku spisku. Do tej pory w śledztwie przesłuchano kilkanaście osób. Wcześniej szczeciński oddział IPN odmawiał rozpoczęcia śledztwa uznając, że generał zginął w katastrofie, a nie w wyniku zamachu.

Pierwszy raz ekshumacji zwłok generała Sikorskiego dokonano w Anglii, przed przewozem ciała do Polski. Mówi się, że w angielskich archiwach są tajne dokumenty, które zawierają prawdę o śmierci Sikorskiego. Potwierdzają teorię zamachu. W zamach wątpi Tadeusz Szumowski, historyk i dyplomata, obecny przy pierwszej ekshumacji Sikorskiego w 1993 roku w Wielkiej Brytanii.

W oparciu o postanowienie prokuratora Instytutu Pamięci Narodowej z dnia 22 października 2008 r. odbyła się ekshumacja szczątków Generała Władysława Sikorskiego, pochowanych w Katedrze na Wawelu. Ekshumacja rozpoczęła się 25 listopada br. w godzinach porannych.

Sikorski urodził się w Tuszowie Narodowym koło Mielca. W tej miejscowości nadal stoi jego rodzinny dom. To generał Wojska Polskiego, Naczelny Wódz i premier rządu RP na uchodźstwie w czasie II wojny światowej. Zaliczany jest do grona najwybitniejszych Polaków. Skutecznie dbał o interesy Polaków i walczył o niepodległość kraju w czasie II wojny. Ale największe emocje towarzyszą jego śmierci.

Tragedia czy zamach?
Sikorski zginął w Gibraltarze 4 lipca 1943 podczas powrotu z inspekcji sił Armii Polskiej na Wschodzie. Razem z nim w katastrofie samolotu Liberator II AL523, który spadł do morza o godzinie 23:07, 16 sekund po wystartowaniu, zginęła jego córka i szef sztabu Naczelnego Wodza, Tadeusz Klimecki oraz siedem innych osób. Zwłoki generała zostały przetransportowane 10 lipca 1943 do Plymouth w Anglii na pokładzie niszczyciela ORP Orkan, a po uroczystościach pogrzebowych w Londynie Sikorski został pochowany na cmentarzu lotników polskich w Newark koło Nottingham. Po ekshumacji w 1993 jego szczątki przewieziono do Warszawy, a stamtąd 17 września 1993 złożono je w krypcie na Wawelu. Niektórzy badacze podnoszą, że w rzeczywistości do katastrofy nie doszło, a samolot wodował zaraz po starcie, natomiast gen. Sikorski w rzeczywistości został zamordowany wraz z płk. Andrzejem Mareckim, gen. Tadeuszem Klimeckim oraz ppor. Józefem Ponikiewskim, natomiast katastrofa lotnicza była mistyfikacją. Prezydent RP Lech Kaczyński w wywiadzie dla Tygodnika Powszechnego poparł postulat ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego, aby wyjaśnić przyczynę jego tajemniczej śmierci 4 lipca 1943 roku. Ideę tę poparł również premier Donald Tusk. Zgodnie z komunikatem Instytutu Pamięci Narodowej oraz krakowskiej Kurii Metropolitalnej, ekshumacja odbyła się 25 listopada 2008. Ponowny pochówek w katedrze wawelskiej nastąpi dzień później - 26 listopada.

Wielogodzinna operacja
Przedsięwzięcie ekshumacji i badania zwłok generała przewidziano zostało zaplanowane bardzo szczegółowo. Najtrudniejszym zadaniem było samo wydobycie trumny, czyli podniesienie monolitycznego marmurowego sarkofagu stanowiącego miejsce pochówku Generała Władysława Sikorskiego zgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniu wydanym przez Konserwatora Zabytków Wzgórza Wawelskiego. Operacja trwała wiele godzin, ale przebiegała bez zarzutów.

Wyjęcie trumny ze zwłokami gen. Władysława Sikorskiego zostało dokonane przez oficerów Wojska Polskiego i przetransportowaną jej w eskorcie Policji w miejsce wykonywania badań. -. Czynności związane z oględzinami zwłok Generała Władysława Sikorskiego dokona Instytut Ekspertyz Sądowych im. Prof. dr Jana Sehna w Krakowie działający we współpracy z Katedrą i Zakładem Medycyny Sądowej i Zakładem Radiologii CMUJ w Krakowie. Czynności te zostaną zakończone 26 listopada br. Szczątki zostaną złożone do nowej trumny i przykryte mundurem generalskim wykonanym przez jednostkę podległą Ministerstwu Obrony Narodowej. Trumna ze szczątkami gen. Władysława Sikorskiego zostanie ponownie złożona w sarkofagu w krypcie św. Leonarda przy udziale honorowej eskorty Wojska Polskiego i przy odpowiedniej oprawie liturgicznej. Ceremonia rozpocznie się o godzinie 16.00 pod Krzyżem Katyńskim przy kościele św. Idziego. Msza święta za duszę ś. p. gen. Sikorskiego rozpocznie się ok. godziny 17.00. W dniach 25 i 26 listopada br. krypta będzie niedostępna dla osób zwiedzających – poinformował Andrzej Arseniuk, Rzecznik Prasowy IPN.

Po ekshumacji lekarze zaskoczeni byli stanem ciała Sikorskiego. Podczas wstępnych oględzin odsłonięto głowę i tułów gen. Władysława Sikorskiego. Okazało się, że jego szczątki są nadal zmumifikowane, ale postąpił ich dalszy rozkład. Ciało było owinięte w wojskowy koc koloru brunatnego. Ciemne są także całe szczątki. Na wstępie lekarze pobrali próbki do badań bakteriologicznych i nykologicznych.
 

IPN ma na razie tylko raport z oględzin szczątków generała. - Jest zbyt wcześnie na konkretne deklaracje - powiedziała Koj. Jak dodała, wyniki badań powinny zostać wydane za kilka tygodni.

Według prezesa IPN, Janusza Kurtyki, szczątki generała zachowały się nie tylko w postaci szkieletu, ale i w resztkach materiału "miękkiego". - Jeśli ten materiał będzie przydatny do badań, to będą one przeprowadzone w dwóch lub trzech ośrodkach. Ciało generała było w takim stanie w jakim przygotował się do lotu - powiedział, mówiąc o tym w co był ubrany generał. - Jest skandalem, że państwo polskie przykryło zwłoki Sikorskiego mundurem generalskim dopiero w 2008 roku - dodał. Złożone z powrotem do sarkofagu zwłoki generała zostały właśnie przykryte mundurem generalskim Wojska Polskiego. Ceremonia powtórnego złożenia zwłok w katedrze na Wawelu odbędzie się po południu.

Sikorski miał połamane nogi i urazy czaszki
Ekshumacja zwłok gen. Władysława Sikorskiego z podziemi Katedry Wawelskiej została przeprowadzona we wtorek przed południem. Podniesienie sarkofagu i wydobycie trumny odbyło się bez komplikacji. Po godz. 14 we wtorek trumna ze szczątkami gen. Władysława Sikorskiego została przewieziona z Wawelu do Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie, gdzie została otwarta.

Zgodnie z wcześniejszymi założeniami, specjaliści szukali śladów ewentualnych złamań, urazów i uszkodzeń kości oraz obrażeń wewnętrznych. Zaplanowano także m.in. analizy DNA, histopatologiczne i toksykologiczne. We wtorek wieczorem, szczątki generała przewiezione zostały do Zakładu Radiologii Collegium Medicum UJ, gdzie poddano je badaniom tomografem komputerowym. Na podstawie tomografii komputerowej czaszki ma być odtworzona m.in. twarz generała.

Sekcja zwłok prowadzona była w Zakładzie Medycyny Sądowej w nocy z wtorku na środę i - po kilkugodzinnej przerwie - od godziny 7.30 dzisiaj.

Po badaniach szczątki generała Władysława Sikorskiego zostaną okryte nowym generalskim mundurem i w nowej trumnie ponownie złożone w sarkofagu w podziemiach Katedry na Wawelu.

Pożegnanie i ponowne złożenie szczątków gen. Władysława Sikorskiego w sarkofagu na Wawelu odbędzie się w środę po południu. Ceremonia rozpocznie się o godz. 16.00 pod Krzyżem Katyńskim u podnóża Wawelu. O godz. 17.00 w Katedrze na Wawelu odprawiona zostanie msza św., a wieczorem - po złożeniu trumny w krypcie św. Leonarda - zostanie zamknięty marmurowy sarkofag.