TMZM Mielec TMZM Mielec
 TMZM Mielec TMZM Mielec:
skrypty php, skrypty JS, shout TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
 TMZM Mielec Działalność:
skrypty php, skrypty JS, shout TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
  Warto zobaczyć:
TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
  Po godzinach:
skrypty php, skrypty JS, shout TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
  Monitoring:
TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
TMZM Mielec TMZM Mielec
Jesienna zaduma
 25-10-2009

Na naszych terenach jeszcze do końca XVIII wieku zmarłych chowano na cmentarzach, które otaczały kościoły parafialne. W latach osiemdziesiątych XVIII wieku wyszły zarządzenia administracji austriackiej, które nakazywały zbiorowe miejsca pochówku umieszczać w dogodnych miejscach, oddalonych od zabudowań mieszkalnych.
Było to całkowite novum, gdyż do tego czasu poza terenem zabudowanym umieszczano cmentarze epidemiologiczne. W terenach wiejskich egzekwowanie tych nakazów szło opornie, ale w końcu się przyjęły i od początku XIX wieku miejscami pochówku stały się cmentarze lokalizowane już kilkaset metrów od kościołów. Tak jest chociażby w Padwi Narodowej, Przecławiu, Książnicach czy Czerminie.

Obecnie na terenie powiatu mieleckiego (wyłączając Mielec) znajdują się-34 katolickie cmentarze parafialne, (przy czym w Książnicach i Radomyślu Wielkim są one złożone z dwóch odrębnych części: starszej i nowszej). Można odnaleźć także pozostałości cmentarzy cholerycznych np. w Wadowicach Górnych, Izbiskach - Zapolu, Żarówce, ewangelickich w Sarnowie, Czerminie i Bożej Woli, a także żydowskich w Mielcu i Radomyślu Wielkim oraz osobno usytuowane cmentarze wojenne w Dąbiu, gdzie w 3 mogiłach masowych i 10 pojedynczych pochowano ok. 160 żołnierzy armii rosyjskiej i austriackiej poległych podczas walk toczących się w tych okolicach w latach 1914-15; i w Tuszymie -Białym Borze, który jest miejscem wtórnego pochówku stu kilkudziesięciu żołnierzy.

Najstarsze, do dziś istniejące miejsca pochówku w parafiach pochodzą z I połowy XIX wieku. Jeden z najstarszych cmentarzy może znajdować się w Przecławiu. Został założony prawdopodobnie w drugiej dekadzie XIX wieku. Pochowano na nim wielu zasłużonych dla miejscowości ludzi, m.in. Wiktora Władysława Puszcyńskiego, Adama Sadowskiego, prof. Alfreda Langera, Franciszka Kuhna. Uwagę zwracają pomniki nagrobne z prze łomu XIX i XX wieku np. ks. Benedykta Konrada. Innym ciekawym przykładem rzeźby nagrobnej jest ceramiczny anioł na grobie Rozalii Królickiej.

Cmentarz parafialny w Książnicach powstał najprawdopodobniej między 1846 a 1849 - znajdują się na nim pomniki nagrobne z II połowy XIX w. i pocz. XX w., m.in. upamiętniające proboszczów Książnic - ks. Romualda Płonko i ks. Józefa Michalika. Zwracają uwagę nagrobki Tekli Kopcieńskiej oraz Jana i Magdaleny Gołąb. Kaplicę grobową, obecnie zamkniętą, zbudował w roku 1882 właściciel dóbr w Podleszanach, Henryk G. hrabia Breza. Spoczął w niej zarówno fundator, jak i jego rodzina.

Na pewno ponad półtorawiekową historię ma stara część cmentarza w Radomyślu Wielkim, znajdującego się przy ul. Wałowej. Stoi na nim murowana kaplica św. Stanisława z 1852 r. fundacji Piotra i Tekli Kostórkiewiczów. W krypcie kaplicy przygotowano miejsce na trumny rodziny fundatora, której epitafium umieszczono we wnętrzu. Wokół kaplicy stoją stare pomniki nagrobne, a w alei okazałe grobowce. Kilka z nich odznacza się bogactwem formy i szlachetną dekoracją. Na uwagę zasługują też żeliwne krzyże. Na cmentarzu znajduje się mogiła Walentego Trojnackiego - powstańca z 1863 r. W nowszej, drugiej części cmentarza znajduje się kwatera wojskowa, w której pochowani są m. innymi żołnierze polscy polegli w walce z Niemcami w 1939 r. Z kolei zbiorową mogiłę ośmiu polskich żołnierzy z GO „Boruta", którzy polegli 8 września 1939 r., można odnaleźć na cmentarzu w Zgórsku.
W podobnym okresie został założony cmentarz w Borowej. Występują na nim liczne zabytkowe nagrobki, powstałe przed ponad stu laty, należące do rodzin Kwiatkowskich i Brandtów. W jego najstarszej części znajduje się kaplica grobowa rodziny Łubkowskich z 1850 roku. W Czerminie pamiątką przeszłości jest murowana kaplica cmentarna najprawdopodobniej z 1864 r., choć można się spotkać z jeszcze starszymi datami, i wiekowe nagrobki. Znajdował się tam także wydzielony cmentarz wojenny, obecnie można zobaczyć tablicę upamiętniającą żołnierzy z terenu gminy walczących w obronie Ojczyzny.
Swoją długą historię ma też cmentarz w Chorzelowie, gdzie odnaleźć można nagrobki z końca XIX w. czy też w Padwi Narodowej, gdzie pochowany jest m.in. Franciszek Krempa, poseł do Sejmu Galicyjskiego, parlamentu austriackiego i Sejmu RP.
Zobaczyć można pomnik z tablicami upamiętniającymi Ludwikę Uzar-Krysiak, osoby poległe podczas II wojny światowej i, jak mówi tradycja - powstańców z 1846 r, ale czy na pewno powstańców – to zagadka do rozwiązania dla historyków. Do końca drugiej wojny światowej była tu też wydzielona kwatera dla ewangelików.

bakr

  Copyright © 2006-2010 TMZM Mielec &  ;wichz MCMLXII